Opinie, column, analyse en duiding

Wat is het verschil?

02 mei 2019

Naast de klassieke berichtgeving verschijnen er in de media om de haverklap opinies, columns, analyses en duiding. Ze maken wezenlijk deel uit van de journalistiek. Maar wat is het verschil tussen opinie, column, analyse en duiding? Tom Cochez van Apache legt het uit.

Voor journalistieke bijdragen geldt het principe dat feiten en opinie dienen te worden gescheiden. Volgens die logica is er voor de persoonlijke mening en overtuiging van een journalist geen plaats in een klassiek nieuwsartikel.

Scheiding 

Die absolute scheiding tussen feiten en opinie is in de praktijk niet haalbaar. Het is zelfs maar de vraag of een honderd procent scheiding echt wenselijk is.
We moeten een verschil maken tussen enerzijds de achterliggende ideologie van een journalist en anderzijds het eigenlijke journalistieke werk.

De redenering dat feiten en opinie voor de volle honderd procent gescheiden dienen te worden, gaat op wanneer we het hebben over de ideologie van de auteur van het stuk. Of de journalist links of rechts denkt, zou zo min mogelijk uit de concrete inhoud van het stuk moeten blijken. De bedoeling is om de feiten zo objectief als mogelijk weer te geven.

Onderzoek

Anders wordt het wanneer de journalist een bepaald thema heeft onderzocht en vervolgens, na alle informatie te hebben gewikt en gewogen, tot conclusies komt. Die conclusies dienen te worden getrokken, los van de eigen ideologie, louter op basis van de journalistieke bevindingen.

Dat probleem stelt zich meer bij onderzoeksjournalistiek (waarbij de journalist zich over een langere periode vastbijt in een onderwerp) dan bij klassieke berichtgeving (die dagelijks verschijnt, op basis van snel verifieerbare feiten).
De scheiding tussen objectieve feiten en subjectieve opinie betekent niet dat er in de journalistiek enkel ruimte zou zijn voor feiten en niet voor meningen.

Wanneer een bijdrage wel opiniërend is, kan die verschijnen onder de noemer column, opinie, analyse of duiding. Die disciplines hebben onderling heel wat raakvlakken, maar er zijn ook belangrijke verschillen. We zetten in de interactieve foto hieronder de kenmerken op een rijtje:

Discussiepunten

Een absolute scheiding tussen feiten en opinie is in de praktijk niet haalbaar, laat staan wenselijk, zegt Tom. Alleen de ideologie van de journalist, of hij links of rechts is, zou niet mogen doorwegen. Merk je dat in de artikels die je leest? Dat journalisten ideologisch neutraal zijn? Of net niet? 

Duiding geeft achtergrond bij de feiten. Vind je dat je in jouw nieuwsaanbod genoeg duiding krijgt? Of heb je er geen behoefte aan?