Home » Aan de slag met Nieuws in de Klas » Online Themadossiers » Investeren in defensie

Investeren in defensie

Meer of minder?

07 maart 2024

De roep om meer geld te investeren in defensie weerklinkt steeds luider. Niet alleen in België, maar over heel de wereld. Dat heeft natuurlijk veel te maken met de oorlogen in Oekraïne en Gaza. Zo zijn we wel in een oorlogslogica verzeild geraakt die geen ruimte meer laat om alternatieven om een conflict op te lossen aan te reiken. Integendeel, wie zich uitspreekt tegen bewapening en oorlog, is laf. Dat er dagelijks duizenden mensen het leven laten in de gehaktmolens van Oekraïne en Palestina wordt gemakshalve buiten beschouwing gelaten. Bovendien kan geld dat in defensie gestoken wordt niet gebruikt worden voor andere zaken als de klimaattransitie, sociale uitgaven, gezondheidszorg, pensioenen, of onderwijs.

Noodzaak om defensie-uitgaven te verhogen

Volgens Dominique Dewitte op Business AM is het een noodzaak om defensie-uitgaven te verhogen omwille van de dreiging van buitenaf, en om minder afhankelijk te worden van de VS. De NAVO-doelstelling om 2% van het bbp te besteden aan defensie zal, volgens Dewitte, zelfs niet volstaan om de onderinvestering van de afgelopen decennia goed te maken. Al zal het niet gemakkelijk worden om de die defensie-uitgaven zomaar te verhogen.

Logo NAVO

Geen sprookje

Oorlog is geen sprookje, schrijft Seppe De Meulder op DeWereldMorgen, het is niets meer dan dood, verderf, en doffe ellende. Als je meegaat in de oorlogslogica, ga je ervan uit dat geweld met meer geweld moet aangepakt worden. En dan verdwijnt de ruimte voor diplomatie, onderhandelingen, en die voor een democratisch debat. We zouden meer moeten investeren in het verzorgen van mensen in plaats van in het doden van mensen.

Betoging in Brest tegen de Europese militarisering, 9 januari 2022. Foto: Ludo De Brabander

Snijden in sociale uitgaven

Als er meer in defensie moet worden geïnvesteerd, moet er elders minder geld naartoe. John Vandaele schrijft op MO* dat er al snel geopperd wordt om te snijden in sociale uitgaven. Dat zou een politieke keuze zijn. Anderzijds, zegt Vandaele, beschikken de Europese NAVO-lidstaten over zo’n 350 miljard euro, maar wordt dat geld bijzonder inefficiënt besteed. Daarnaast stelt Vandaele zich ook vragen bij de ernst van de dreiging van Rusland die ons wordt aangepraat. Niet dat we die dreiging naast ons moeten neerleggen, maar enige nuance in het debat zou zeker geen kwaad kunnen.

Bijeenkomst van de Noord-Atlantische Raad met leden van het Permanent Comité van de Parlementaire Vergadering van de NAVO, 19 februari 2024. © Flickr NATO / CC BY-NC-ND 2.0 DEED

Vragen en discussiepunten

DeWereldMorgen: Let op voor de militarisering van de samenleving

Naïviteit, maar ook angst zijn slechte raadgevers, stelt Seppe De Meulder. Wat ontbreekt er volgens hem?

Net omwille van de gruwel die de oorlog in Oekraïne met zich meebrengt, is er meer dan ooit nood aan een rationele analyse van de oorzaken van deze oorlog. De oorlogskoorts die we vandaag zien, wordt aangewakkerd door de weigering om die analyse te maken.

Waar is De Meulder bang van?

Ik ben bang dat de militaire logica waarin gehoorzaamheid geboden en empathie een zwakte is, steeds verder doordringt in onze samenleving.
Ik ben bang van de militarisering van de geesten. Toen Abou Jahjah in 2017 verklaarde dat de Palestijnen het recht hebben om zichzelf te verdedigen, werd hij daarvoor ontslagen bij De Standaard. Vandaag interviewt men Belgen die naar Oekraïne trekken om te gaan vechten, Oekraïnestrijders zeg maar, zonder zelfs een kritische vraag te stellen.

De Meulder verwijst naar Lectrr (een cartoonist). Wat zegt ie? En wat denk je daarvan?

Veiligheid nastreven door middel van nog meer bewapening is, zoals Lectrr terecht stelt, “dezelfde logica als de NRA die Amerikaanse scholen veilig wil maken door leerlingen te bewapenen.” Tegenover dat realisme van de wapenindustrie plaatst hij het realisme van het gezond verstand: “Laat u niets wijsmaken. Om veilig te zijn moet de wereld ontwapenen, niet bewapenen.”

MO*: ‘De oproep om 3% van ons inkomen aan defensie te geven is niet overtuigend’

Waarom kan Rusland meer van zijn inkomen aan defensie besteden?

Omdat westerse economische sancties niet of onvoldoende werken in de multipolaire wereld waarin het zijn grondstoffen kan verkopen aan andere economische reuzen als China en India. Dat we dit conflict niet onder controle kregen, is dan ook een illustratie van de machtsherverdeling in de wereld.

Wat wil men ons, volgens John Vandaele, doen geloven?

Dat Rusland, een land met 140 miljoen inwoners, dat er na twee jaar nog altijd niet in slaagt om veel vooruitgang te boeken tegen één enkel relatief arm land met 44 miljoen inwoners, met amper een luchtmacht en dat overal om wapens moet bedelen, wél in staat zou zijn een bondgenootschap van Europese landen met meer dan 500 miljoen inwoners, met kernwapens en moderne gevechtsvliegtuigen … met succes aan te vallen.

Vandaele pleit voor een open visie, geen naïviteit, voor internationale samenwerking vanuit Europa. Want anders?

Als de EU het niet doet, is veel kans dat China het doet. Dat soort diepgaande internationale samenwerking tussen de EU en Afrika – niet zomaar wat in de tijd beperkte projecten – kan ook de groeiende Afrikaanse steun voor Rusland ondermijnen. Maar dat vergt dus een open en gelaagde visie, niet het onversneden vijanddenken waarvoor sommigen nu pleiten.

Hier vind je het opdrachtenblad als Word-document en als PDF-bestand.

Hier vind je meer informatie over Media.21

Creatief met voetbal

Grootouders geven zuurstof