Preppen: hoe om te gaan met rampen
Rampen en crisissen lijken steeds dichterbij te komen: van natuurrampen en pandemieën tot cyberaanvallen en bedreigingen aan de NAVO. NAVO-baas Mark Rutten riep onlangs op om ons ‘mentaal voor te bereiden op oorlog’. In buurland Nederland leidde dit tot een stijging van de verkoop van water in sommige supermarkten. Preppen – een manier om jezelf voor te bereiden op mogelijke noodsituaties – werd zo weer een populaire term.
Maar hoe goed zijn leerlingen eigenlijk voorbereid op het onverwachte? En in hoeverre moet dat? Als generatie die is opgegroeid in tijden van corona, zijn leerlingen niet onbekend met het fenomeen crisis. Maar roept dat ook angst op? Hoe gaan ze om met zo’n scenario’s en hoe reëel zijn die angsten eigenlijk? Samen gaan jullie nadenken over de balans tussen voorbereid zijn en omgaan met de nare gedachten die hierbij gepaard kunnen gaan.
Dit is een opiniedossier dat een gevoelig thema aankaart en mogelijk emoties oproept voor angst en negatieve toekomstscenario’s. Bij het maken van dit dossier probeerden we hier zoveel mogelijk rekening mee te houden en het ook positief en luchtig te houden. Bekijk als leerkracht best op voorhand even of dit thema geschikt is voor jouw leerlingen.
| Bekijk ook de andere Opiniedossiers. |
Wat komt aan bod?
Les 1
- Opwarmer: de leerlingen schrijven op welke potentiële rampscenario’s hen bezighouden.
- Emotie in kaart: de leerlingen benoemen emoties en reflecteren op wat deze versterken of verminderen.
- Een wereld vol hoop: de leerlingen brengen in beeld hoe ze de wereld het liefst zouden zien binnen 10 jaar.
Les 2
- Mediaberichtgeving over rampen: de leerlingen onderzoeken en analyseren mediabronnen over rampen en crisissen.
- Survival squad: de leerlingen maken een preplijst voor hun onderzochte ramp of crisis.
- Stellingen: de leerlingen geven hun mening over vijf verschillende stellingen.
- De leerlingen verdiepen zich in het concept van preppen in verschillende crisissituaties.
- De leerlingen onderzoeken relevante informatie in teksten en mediabronnen en kunnen deze selecteren en interpreteren. (Onderwijsdoel Vlaanderen: 03.02)
- De leerlingen reflecteren kritisch op maatschappelijke thema’s. (Vlaamse onderwijsdoel: 07.04)
- De leerlingen gaan respectvol en constructief met anderen in interactie, rekening houdend met elkaars grenzen. (Vlaamse onderwijsdoel: 05.01)
- De leerlingen nemen doelgericht deel aan mondelinge interactie en geven beargumenteerde standpunten weer. (Onderwijsdoel Vlaanderen : 03.04)
- De leerlingen kunnen verschillende scenario’s analyseren en inschatten op basis van geloofwaardigheid en impact.
- De leerlingen ontwikkelen een toekomstgerichte visie.
- De leerlingen kunnen omgaan met emoties, angst en onzekerheid in relatie tot maatschappelijke uitdagingen. (Onderwijsdoel Vlaanderen: 07.04)
- De leerlingen gaan geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog over maatschappelijke thema’s. (Onderwijsdoel Vlaanderen 07.04)
- De leerlingen selecteren essentiële items en strategieën voor verschillende crisisscenario’s en bespreken hun keuzes.
Zo gebruik je het
- Download hieronder de lesvoorbereiding en de nodige bijlagen.
- Print of projecteer de opgegeven mediabronnen. De leerlingen moeten ook zelf de bronnen raadplegen, dus een laptop (individueel of per groepje) is noodzakelijk. Je hoeft niet alle mediabronnen te gebruiken:
- Algemeen
- Klimaatverandering en extreem weer
- Pandemie van besmettelijke ziekten
- Geopolitieke escalatie (oorlog of conflict)
- Economische instorting
- Kunstmatige intelligentie (AI)
- Biodiversiteitsverlies en Ecologische Instorting
- Watertekort
- Cyberaanvallen op kritieke infrastructuur
- Duur: ongeveer 1 lesuur per onderdeel
- Doelgroep: tweede en derde graad secundair onderwijs
Dit heb je nodig
- Lesvoorbereiding
- Bijlage
- Bijlage 2 werkbladen voor leerlingen (printversie)
- Laptop (individueel of per groepje)
- Pen en papier
