Boerenprotest

Gaat over meer dan boeren alleen

07 februari 2024

***

Vorige week hebben de boeren massaal geprotesteerd, en niet alleen in België. De boeren zijn ontevreden omdat ze niet genoeg betaald krijgen voor hun groenten, fruit, en vlees. Ze zijn ontevreden omdat het stikstofakkoord de industrie, of misschien wel één grote industrieel, bevoordeelt. Ze zijn ontevreden omdat vrijhandelsverdragen ervoor zorgen dat ze moeten exporteren aan prijzen waarvan ze niet kunnen overleven. En dan is er nog het milieu waar rekening mee gehouden moet worden. Als je al deze onderdelen optelt, kom je tot een som die verder dan de boeren reikt.

 

Eerlijke prijzen voor landbouwproducten

Tijdens de Europese top in Brussel van 1 februari kwamen tal van landbouworganisaties samen op het Luxemburgplein om hun ongenoegen te uiten over het Europese landbouwbeleid, schrijft Lode Vanoost op DeWereldMorgen. Boeren protesteerden tegen de vrijhandelsakkoorden waarbij ze hun producten moeten exporteren aan prijzen waaraan ze nauwelijks kunnen produceren. Dat, zo vinden de organisaties, bevoordeelt enkel de grote industriële spelers. En zo’n beleid moet op de schop.

Foto: Fian

 

Besparingsmaatregelen in Duitsland

Om het tekort in het klimaat- en transitiefonds op te vangen, besliste de Duitse regering om besparingsmaatregelen in te voeren. Voor de boeren betekent dat o.a. dat de subsidie die ze voor brandstof krijgen, ingetrokken zal worden. Daarop stapten ze in hun tractor en verzamelden ze op tal van punten in het land. Maar de boerenprotesten gaan volgens Doorbraak over veel meer dan alleen maar de prijzen van brandstof.

Boerenprotest in Frankfurt (CC BY 2.0 DEED conceptphoto.info)

 

Economische opleving na WOII

Op MO* beschrijft John Vandaele de geschiedenis van de landbouw in de twintigste eeuw. Voor WOII produceerden boeren van alles en nog wat, ecologisch en evenwichtig. Maar erna werden boeren aangemoedigd om zich te concentreren op één product zodat ze in schaal konden vergroten en meer konden produceren. De prijzen daalden zodat de mensen meer van hun budget aan auto’s, koelkasten of televisies, verzekeringen en reizen konden besteden. Dat was de economische opleving na WOII. Maar o.a. die schaalvergroting zorgt er nu wel voor dat die boeren het bos door de bomen niet meer zien.

Foto: CNCD

 

Boerenbond

Ook Apache wijst op de nadelige gevolgen van de industrialisering voor de, in dit geval, Vlaamse boeren. De rol van de Boerenbond wordt daarin onderbelicht, want het is deze organisatie die het industriële model sinds jaar en dag propageert. Maar de vraag wordt ook gesteld waarom de Vlaamse Regering zich dubbel buigt voor een Britse topindustrieel als Jim Ratcliffe. Deze man wil met zijn bedrijf Ineos een gigantische plasticfabriek bouwen in Antwerpen die veel stikstof zal uitstoten, terwijl de boeren dat niet mogen.

 

Vragen en discussiepunten

DeWereldMorgen: Boerenprotest viseert ook oneerlijke vrijhandelsakkoorden als Mercosur

Wat moet de EU volgens Amaury Ghijselings, onderzoeks- en beleidsmedewerker voedselsoevereiniteit van het CNCD-11.11.11 doen voor de boeren?
“De EU moet een samenhangend landbouwbeleid en een samenhangende marktregulering aannemen die stabiele landbouwprijzen garanderen die boven de productiekosten liggen. Ze moet ook zorgen voor een toereikend budget en een eerlijke verdeling van de GLB-steun om een rechtvaardige overgang naar agro-ecologie en duurzame praktijken mogelijk te maken.”

Doorbraak: Grote onvrede in Duitsland: ‘Dit is veel meer dan boerenprotest’

Waarom zijn volgens boer Willi Schuhmacher subsidies onmisbaar voor de landbouwsector?
“De landbouw kan maar goedkoop produceren omdat ze gesubsidieerd wordt. Als de overheidsvergoedingen wegvallen, hebben we geen speelruimte meer.”
De nieuwe regelgeving voor natuur- en dierenwelzijn acht hij uitvoerbaar, maar ook dat zal leiden tot hogere kosten die de bedrijven niet kunnen opvangen zonder subsidies. Hij vreest dat groothandel en supermarkten regionale producten niet meer kunnen betalen en daarom de voorkeur zullen geven aan goedkopere importproducten.

MO*: ‘Er zijn ook gelukkige deals mogelijk tussen boeren, burgers en milieu’

Boeren werden aangemoedigd om zich te concentreren op één tak van de landbouw. Wat was het gevolg van dat beleid volgens John Vandaele?
Tegen het jaar 2000 zou in België amper nog één procent van de actieve bevolking echt in de landbouw werken. Zo werd wel de ruggengraat gebroken van het eeuwenoude gemengde boerenbedrijf dat ecologisch veel evenwichtiger was. De mest van de eigen dieren werd gebruikt om de eigen akkers te verrijken en op die akkers werd het voedsel voor de eigen dieren gekweekt.
Waarom vinden onze boeren zich de speelbal van onmogelijke krachten?
Enerzijds verwacht de EU dat ze al stappen zetten naar een meer duurzame landbouw. Anderzijds is landbouw voor de EU een pasmunt in een geheel van handelsakkoorden en sectoren waar binnen het niet gepast zou zijn de eigen landbouw te beschermen omwille van zijn duurzaamheid.
Waar ziet John Vandaele ook goed nieuws?
In gelukkige deals tussen boeren, burgers en milieu, in de vorm van coöperatieven. Hij noemt de Oost-Vlaamse bioboeren van De Vroente dat dagelijks verse groenten levert in het hartje van Gent, recht van het veld. “Dat gebeurt aan prijzen die niet eens veel hoger liggen dan de prijzen voor minder verse producten in warenhuizen, ten minste als je groenten van het seizoen koopt. Dat is niet zo moeilijk want in de winter vind je er geen tomaten.”

Apache: Als Vlaamse boeren botsen met een Britse topindustrieel

Wat verwijten de boeren van de Groene Kring de Vlaamse Regering?
Waarom wordt Vlaamse boeren onthouden wat de Vlaamse Regering Ineos-baas Jim Ratcliffe op een dienblaadje aanreikt? Terwijl landbouwers botsen op de grenzen van het Vlaamse stikstofbeleid mag Ineos in de Antwerpse haven een ethaankraker bouwen die zal zorgen voor bijkomende stikstofdepositie in natuurgebied dat vandaag al kreunt onder een overdosis.
Wat is het probleem met de opeenvolgende CD&V-ministers van Landbouw?
Het waren loyale partners van Boerenbond die elke hervorming in de kiem smoorden en hun kop in het zand staken voor de onvermijdelijke invoering van nieuwe Europese regelgeving, bedoeld om het milieu te beschermen.
Het stikstofdecreet is daarvan het meest treffende voorbeeld. Sinds jaar en dag weet de Vlaamse Regering dat er geen ontkomen is aan het stikstofprobleem en de bijhorende vergunningsproblematiek, maar even lang werd bewust de andere kant opgekeken.
Dat leidde tot belabberd wetgevend werk dat bovendien niet werd ingegeven door de begrijpbare grieven van landbouwers, maar door de verzuchtingen van een Britse miljardair die een plasticfabriek wil bouwen in de Antwerpse haven.
De boeren vinden dat er door de Vlaamse Regering met twee maten en gewichten wordt gewerkt. Waarom?
Ja, de landbouw is verantwoordelijk voor meer dan de helft van de vermestende emissies in Vlaanderen, maar transport (30%) en industrie (9%) hebben ook een flink aandeel. De neerslag van ammoniak (uit stikstof van landbouwbedrijven) slaat dichter bij de uitstootbron neer. Dat is belastend voor nabijgelegen natuurgebied en hypothekeert landbouw, maar het is een bijzonder wankele basis om de industrie veel minder streng te behandelen dan landbouw, zoals de regering-Jambon voorstaat.
Over de impact van onze havens wordt daarbij zedig gezwegen. Nochtans, als we niet ingrijpen, zullen zeeschepen zoals de Drakenvloot van Ineos tegen 2030 tekenen voor 40% van de Vlaamse uitstoot.
Grote infrastructuurprojecten waarbij flink wat stikstof wordt uitgestoten, zoals de uitbreiding van de containercapaciteit van de Antwerpse haven, lijken te genieten van een voorkeursbehandeling. Die aanpak met twee maten en twee gewichten zint de boeren niet.
Waarom is Boerenbond zo machtig, maar wordt haar rol onderbelicht?
Boerenbond is belangenbehartiger én leverancier van alles wat van veraf of dichtbij met het landbouwbedrijf te maken heeft.
De holding achter Boerenbond maakte in één decennium 1 miljard euro winst. Hoge kosten voor meststoffen of pesticiden zijn een doorn in het oog van de boeren, al worden die producten heel waarschijnlijk bij een bedrijf van Boerenbond aangekocht.

Hier vind je het opdrachtenblad als Word-document en als PDF-bestand

Hier vind je meer informatie over Media.21



Aanmelden

Meld je aan om een week lang gratis kranten en magazines in de klas te ontvangen of om de status van je bestelling te volgen.

Heb je nog geen account? Dan moet je eerst registreren.

Let op: De themadossiers en het lesmateriaal op de website van Nieuws in de Klas kan je zo gebruiken.

 

Wachtwoord vergeten?

Wachtwoord herstellen

Vul je e-mailadres in. We sturen je een mail met instructies om je wachtwoord te wijzigen.

 

Aanmelden

Subscribe to our mailing list

* indicates required

Nieuws in de Klas gebruikt deze informatie enkel om je op de hoogte te brengen van activiteiten, weetjes en trends uit de sector en van onze organisatie. Vink hieronder 'nieuwsberichten' aan als je op de hoogte wil blijven:

Je kan op elk moment jouw gegevens verwijderen door op de link 'Abonnement opzeggen' te klikken onderaan elke e-mail die je van ons ontvangt, of te mailen naar info@nieuwsindeklas.be. Bezoek onze website voor meer informatie over onze privacyverklaring. Door hieronder te klikken, stem je ermee in dat wij jouw gegevens mogen verwerken in overeenstemming met deze voorwaarden.

We gebruiken MailChimp als ons marketingplatform. Door hieronder te klikken om u te abonneren, erkent u dat uw informatie zal worden overgebracht naar MailChimp voor verwerking. Lees hier meer over de privacypraktijken van MailChimp.