Cultuur zwengelt maatschappelijk debat aan

Maar ook politieke rellen

03 februari 2021

** (De verklaring voor de sterretjes vind je hier.)

Een succesvolle Pakistaanse webserie werpt de schijnwerpers op de traditionele huwelijkscultuur, sociale media, en het klassensysteem, en voedt daarmee pittige discussies in de samenleving. Een kleinschalige Noorse performance dat het toenemende racisme in de Noorse politiek aankaart, staat plots in het oog van de storm, wat zelfs tot een rechtszaak leidde. Een webserie en een theaterstuk zullen de samenleving niet veranderen. Maar, net als alle andere vormen van cultuur, kunnen ze wel degelijk deining veroorzaken. 

Omdat wij graag weten wat jullie denken over de themadossiers, zodat we waar nodig kunnen aanpassen en verbeteren, vragen we jullie om dit beoordelingsformulier in te vullen. Alvast hartelijk dank!

Pakistaanse luchthartige komedie uit kritiek

‘Ek Jhoothi Love Story’, ‘Een bedriegend liefdesverhaal’ in het Nederlands, zo heet die komedie. Noreen Muhammad praat op StampMedia met schrijfster Umera Ahmed en hoofdacteurs Madiha Imam en Bilal Abbas Khan over hoe je met een webserie kritiek kunt uiten op de huwelijkscultuur, over hoe sociale media ervoor zorgen dat ouders geen tijd meer besteden aan de opvoeding van hun kinderen, en ook over het ontkrachten van de stereotypen van de verschillende klassen die in Pakistan bestaan. 

Bilal Abbas Khan (links) en Madiha Imam (Rechts) – @ Uhmera Ahmed Official / Instagram

Netwerken van machtige politici en rijke mediamagnaten

Deze worden blootgelegd in de voorstelling ‘Ways of Seeing‘ van de Frans-Algerijnse in Oslo wonende Hanan Benammar, die op zoek is naar het almaar toenemende racisme in Noorwegen. Kaatje De Geest beschrijft op rekto:verso hoe Benammar, en heel het team, inclusief het theater waar de performance plaatsvond, onder vuur komt te liggen van georkestreerde extreemrechtse trollen, en van Laila Bertheussen, de echtgenote van de minister van Justitie die tijdens het onderzoek naar vandalisme en brandstichting van hun eigendom moest aftreden. 

Scènebeeld uit Ways of Seeing (c) Leif Gabrielsen

Vragen en discussiepunten 

StampMedia: Webserie ‘Ek Jhoothi Love Story’ zorgt voor debat over sociale problemen in de Pakistaanse maatschappij

Acteur Bilal Abbas Khan vindt dat je zelf verantwoordelijk bent voor je eigen geluk. Wat denk jij daarvan? 

De serie gaat over de Pakistaanse samenleving waarin ouders door sociale media te weinig met de opvoeding van hun kinderen bezig zijn, waardoor die geen goed zicht krijgen op het huwelijk, en een figuur missen waarnaar ze kunnen opkijken. Pakistan ligt ver weg van hier, maar denk je dat er veel verschil is met onze maatschappij? Waarom (niet)?

Wat denken jullie over het huwelijk? Is dat het hoogste goed? Een ultieme droom? Of een gedateerd gegeven uit verloren tijd? 

De Pakistaanse maatschappij wordt gekenmerkt door klassen. Mensen behoren van geboorte tot een klasse en geraken daar niet uit. Bepaalde klassen hebben zelfs geen omgang met elkaar. Hier hebben we geen klassen. Maar vinden jullie iedereen gelijkwaardig? Of wordt er ook onderscheid gemaakt tussen bepaalde mensen? Maak je zelf onderscheid? 

rekto:verso: Hoe een Noors theaterstuk een politieke rel ontketende

Kaatje De Geest schrijft dat ‘Ways of Seeing’ zich in de grijze zone bevindt tussen wat goed en fout is, legitiem en illegitiem, toegestaan en verboden, zowel voor de staat als voor het individu. De voorstelling stelt een aantal zaken op scherp, zoals het recht op privacy. Kan een artiest volgens jou (dus niet volgens de wet, de wetenschap of wat dan ook) grenzen overschrijden om onrecht aan te klagen? 

Hebben jullie ooit al een voorstelling gezien, een boek gelezen, een film bekeken, muziek beluisterd, waardoor je bent beginnen nadenken over dingen waarvan je aanvankelijk zeker was, maar waarover je begon te twijfelen? 

De theatermaakster, haar medewerkers, en het theater zelf werden bestookt door internettrollen, en beschuldigd van brandstichting en vandalisme. Die beschuldigingen werden uiteindelijk door het gerecht weerlegd, en de verantwoordelijke, Laila Anita Bertheussen, werd zelfs veroordeeld tot een gevangenisstraf. Bovendien was haar echtgenoot minister van Justitie, maar moest die door heel de affaire aftreden. Het toont hoe diep vertakt bepaalde, in dit geval extreemrechtse, netwerken zijn. Denk je dat zoiets hier in België ook kan gebeuren? 

Aan het einde van het stuk wordt Hanan Benammar geciteerd: ‘De kern van de zaak is: willen we in een klotemaatschappij leven of in een aangename?’ Jullie mogen nu antwoorden.