Home » Aan de slag met Nieuws in de Klas » Online Themadossiers » Klimaatverandering, de ontkenningsfase voorbij

Klimaatverandering, de ontkenningsfase voorbij

Pompen of verzuipen

24 oktober 2018

Behalve voor een paar diehardontkenners is de klimaatverandering een realiteit. Toch treuzelt de internationale politiek nog steeds met het nemen van doortastende maatregelen. Het invoeren – of uitblijven – van die maatregelen heeft invloed op hoe groot en bedreigend de gevolgen van een opwarmende aarde zullen zijn. Maar dat ze er zijn, is vandaag al geen geheim meer.

Hoe hoger de temperatuur, hoe groter de ongelijkheid

MO* bekijkt een 800 pagina’s tellend rapport, dat Het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatverandering (IPCC) begin deze maand publiceerde, waarin alle wetenschappelijke kennis over klimaatverandering staat. Vrolijk wordt een mens er niet van. Want ook al worden de maatregelen die in het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 staan nu ingevoerd, dan stevenen we nog af op een temperatuurstijging van tenminste 3° C. We zien met de huidige opwarming van 1° C, al een toename van extreem weer, orkanen, droogtes, overstromingen en hittegolven. Dit brengt het leven en de gezondheid van miljoenen in gevaar, in de eerste plaats dat van kansarme en kwetsbare gemeenschappen.

Lichte stijging van oceaantemperatuur, grote gevolgen voor het land

Nog niet iedereen is overtuigd van de opwarming van de aarde, vooral omdat die voor 71 procent uit oceanen bestaat. Het water van die oceanen warmt immers veel minder snel op. Bovendien zouden de meetsystemen om de temperatuur te meten niet accuraat zijn. Op Doorbraak spreekt Geert Hauchecorne dat tegen met overtuigende voorbeelden. Hauchecorne zegt ook dat water zich anders gedraagt dan lucht. Zet een pot lucht een uur op het vuur, en je kunt daar makkelijk je hand in steken. Vervang die lucht door water, en je zult dat veel minder snel doen. Om maar te zeggen dat warm water meer impact heeft dan warme lucht.

Opwarming aarde nefast voor bierproductie

En dat heeft alles te maken met grote droogtes in die gebieden van de wereld waar gerst geteeld wordt. newsmonkey zegt dat die regio’s zich voornamelijk in Centraal-Afrika en Zuid-Amerika bevinden. In het ergste geval zal de temperatuur met 4,5° C stijgen tegen 2100, wat voor de bierliefhebber het vreselijke gevolg heeft dat de prijs van een pint zal verdubbelen.

bier (CC BY 2.0) Steve Parker

IJszee smelt

En voor wie twijfelt of het warmer wordende oceaanwater invloed heeft op het klimaat, maakte StampMedia dit filmpje.

Artikels en discussiepunten

MO*: ‘Stijgende temperaturen zullen ongelijkheid in de wereld verscherpen’

Wat was het doel van het Klimaatakkoord van Parijs van 2015? En zal dat doel gehaald worden?

Het doel was om de stijging van de mondiale gemiddelde temperatuur tot ruim onder 2°C boven het pre-industriële niveau te houden, en inspanningen te blijven leveren om deze te beperken tot 1,5°C. ‘Wetenschappers waarschuwen ons al jaren dat we meer extreme weersomstandigheden kunnen verwachten met klimaatverandering. De hittegolven, bosbranden en overstromingen van de afgelopen maanden over de hele wereld onderstrepen deze waarschuwingen nogmaals’, verklaarde Hoesung Lee, de voorzitter van het IPCC.
Alle klimaatmodellen in het rapport tonen echter aan dat de huidige klimaatbeloftes onvoldoende zijn om de opwarming van de aarde tot 1,5° C boven pre-industriële niveaus te beperken. Indien alle beloftes in het Parijs Akkoord worden nageleefd, stevenen we nog af op een temperatuurstijging van tenminste 3°C.

Waarom zorgt de klimaatopwarming voor ongelijkheid?

De gevolgen — die reiken van een stijgende zeespiegel, tot voedseltekorten, waterschaarste en migratie — zijn ongelijk verdeeld en zijn over het algemeen groter voor kansarme mensen en gemeenschappen. De armsten onder ons worden met andere woorden het zwaarste getroffen. Tegen het midden van de 21ste eeuw neemt klimaatverandering de functie van armoede-vermenigvuldiger aan. Stijgende temperaturen zullen arme mensen armer maken en het totale aantal mensen in armoede verhogen. Klimaatverandering zou meer dan 100 miljoen mensen in extreme armoede kunnen brengen voor het einde van de eeuw.

Waarom is dit rapport belangrijk voor de politiek?

De komende jaren zijn absoluut cruciaal voor het vormen van beleid dat klimaatverandering op lange termijn aan kan pakken. En nu hebben we de wetenschap om de nodige beslissingen te ondersteunen.

Doorbraak.be: Toch klimaatopwarming de laatste 20 jaar?

Waarom is water zo belangrijk voor de klimaatopwarming?

Sinds 1970 absorberen de oceanen 93% van de extra ingestraalde zonnewarmte. Wanneer er over de opwarming van het klimaat wordt gesproken, denkt bijna iedereen enkel aan het aardoppervlak, de zone waar we leven. Maar slechts 7% van die extra straling wordt opgenomen door het aardoppervlak en daarvan is dan nog twee derde zee.
Alle oceanen samen bevatten 1,3 miljard km³ water.

Wat zijn el Niño en la Niña? En wat hebben ze met de opwarming van de aarde te maken?

El Niño refereert aan een periode waarbij het oppervlaktewater in het midden van de Stille Oceaan, tussen Zuid–Amerika en Australië, warmer is dan normaal. Daartegenover, wanneer een La Niña periode optreedt, is het oppervlaktewater kouder dan normaal. Tussen deze twee liggen zogenoemde neutrale periodes.
Bij een el Niño gaat de Stille Oceaan heel veel warmte afgeven aan de atmosfeer en bij la Niña neemt de oceaan een hoop warmte terug uit de atmosfeer. Het zelfde zien we bij de warmtetoename in de oceaan, in 2016 (el Niño) werd er minder warmte in de oceaan opgenomen. In 2017 (la Niña) steeg de hoeveelheid warmte in de oceaan en daalde de temperatuur aan het aardoppervlak.

newsmonkey: Verdubbelt de prijs van een pintje door de klimaatopwarming?

StampMedia: De laatste ijszee

Wat vind je ervan dat president Trump zich niets schijnt aan te trekken van de opwarming van de aarde?

Denk je dat er hier in België genoeg wordt gedaan om de klimaatopwarming tegen te gaan? Waarom (niet)?

Onderneem je in je eigen leven ook stappen om een steentje bij te dragen? Bv. minder vlees eten? Of met de fiets in de plaats van met de bus naar school komen?

Aanvullende artikels

StampMedia kijkt ook nog naar de houding van Centraal- en Oost-Europa m.b.t. klimaatbeleid. rekto:verso ziet dan weer dat de cultuursector niet erg consequent is in klimaatneutraal en eco-efficiënter werken. MO* ontdekt dat zelfs in de Verenigde Arabische Emiraten het klimaatbewustzijn groeit. En DeWereldMorgen brengt verslag uit van een manifestatie in Duitsland tegen de bruinkoolmijnbouw.

Hier vind je het opdrachtenblad als Word-document en als PDF-bestand.

Hier vind je meer informatie over Media.21

Vrouwenemancipatie

De Verdeelde Staten van Amerika