Verkiezingen 2019

Stemmen uit de marge

15 mei 2019

De laatste rechte lijn naar de verkiezingen van 26 mei is ingezet. Politici zijn niet van krant, radio, tv, en sociale media weg te branden. Analyses en pronostieken vallen als regen uit de lucht. Maar een volkswijsheid zegt: politiek is te belangrijk om aan politici over te laten. Daarom enkele heel politieke stemmen die niet aan politiek doen.

Dit themadossier is verdeeld in twee delen. Deel 2 vind je onder de discussiepunten van deel 1.

 

DEEL 1

Artikel 23 van de Belgische grondwet

Afgelopen zondag kwamen nog 20.000 mensen de straat op in Brussel om te ijveren voor het nakomen van artikel 23 van de Belgische grondwet, waarin staat dat ieder het recht heeft een menswaardig leven te leiden. De manifestatie werd georganiseerd door Hart Boven Hard, een burgerbeweging die o.a. door Wouter Hillaert in 2014 in het leven werd geroepen uit onvrede met de toenmalige nieuwe regering die meer belang hechtte aan besparingen dan aan de echte uitdagingen. StampMedia sprak met Wouter. 

hartbovenhard.be

 

Snoeien om te groeien

Ook Doorbraak heeft het over besparingen. En over het aantreden van de Vlaamse regering in 2014. Haar devies luidde toen: ‘Snoeien om te groeien’. Dat betekent net zoveel als besparen om de economie zuurstof te geven om te groeien. De balans na vijf jaar oogt echter niet zo bijster goed. De economische groei is zwak, tot zeer zwak vergeleken met andere Europese landen, en zowel op vlak van begrotingstekort als staatsschuld is er zo goed als geen vooruitgang geboekt. Een blik op Portugal toont hoe het beter kan. 

(CC BY-SA 2.0) badsci

 

Fight for fourteen

Op 14 mei kwam het ABVV de straat op om het thema koopkracht veel hoger op de agenda van de nakende verkiezingen te plaatsen. De datum is symbolisch, want een van de eisen van de vakbond is een minimumloon van 14 euro per uur. DeWereldMorgen brengt, naast sfeerbeelden uit Antwerpen, enkele prangende cijfers. 

© Karina Brys

 

Artikels en discussiepunten

StampMedia: Wouter Hillaert: “Een land waar de lucht gezonder wordt, maar de ongelijkheid vergroot, is geen gezond land”

Wat is de rol van het middenveld, en waarom staat het onder druk?
De historische rol van het middenveld is drieledig: de sociale cohesie tussen mensen versterken, bepaalde diensten verlenen zoals mutualiteiten of vakbonden doen, en politieke druk uitoefenen op het beleid om het leven van mensen te verbeteren. Die laatste rol van scherprechter en ‘strijdkracht’ lijkt het klassieke middenveld wat kwijt. Dat komt ook door het polariserende klimaat van de laatste jaren: als bijvoorbeeld het Minderhedenforum een kritische uitspraak doet over het beleid van Liesbeth Homans, dan dreigt de minister om de subsidies voor die organisatie in te trekken.
Het politieke bestel moet van Wouter Hillaert niet op de schop. Wat moet er dan wel gebeuren? 
We moeten de gebreken ervan aanpakken. Politici zouden vaker ter verantwoording geroepen moeten kunnen worden. Of hervorm de Senaat tot een soort burgerparlement met agenderende macht. Als uit onze recente volksbevraging bij 15.000 Belgen blijkt dat 85% voor een vermogensbelasting is, waarom geraakt de regering dan na veel gepalaver niet verder dan een Kaaimantaks die nauwelijks iets opbrengt? Er zijn zoveel thema’s die erg leven in de Dorpstraat die niet bovenaan de politieke agenda worden geplaatst.

Vind je ook dat er wat schort met het politiek systeem? Dat de politiek niet luistert naar de burger? Of erger, dat de politiek burgers uit elkaar probeert te spelen? Waarom (niet)?

Weet je wat er in artikel 23 van de Belgische grondwet staat? 
Art. 23
Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor de uitoefening bepalen. Die rechten omvatten inzonderheid:
1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen;
2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand;
3° het recht op een behoorlijke huisvesting;
4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu;
5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing;
6° het recht op gezinsbijslagen.
(https://www.senate.be/doc/const_nl.html)
Hart Boven Hard wil als inzet van de verkiezingen drie assen op elkaar afstemmen. Welke?
Ecologie, sociale ongelijkheid en discriminatie. Momenteel zijn de 10 procent rijksten van de wereld verantwoordelijk voor de helft van de globale CO2-uitstoot, de armste helft slechts voor 10 procent. Toch zijn het vooral de armsten die opdraaien voor de kosten, en niet alleen in het Zuiden. Ook in België wonen en werken zij vaker in vervuilde omgevingen. Geen van die drie assen kan zonder de twee andere.

Doorbraak: Gaan we voor nog een rondje ‘snoeien om te groeien’?

Wie bedacht de theorie dat een te hoge staatsschuld een negatieve impact heeft op de economie? En waarom klopt dat niet?
Reinhardt en Rogoff, twee bekende Harvard-professoren bedachten de theorie. Dat was evenwel buiten de toenmalige doctorandus Thomas Herndon gerekend. Die had als huiswerk de resultaten van deze theorie te repliceren (een frequente oefening voor studenten economie). Dat wou maar niet lukken en dus werd hij nerveus. Na eerst weggelachen te worden, bleek er een fatal calculus error in de spreadsheet van beide professoren te zitten.
Waarom is Portugal een goed voorbeeld?
Het verwierp resoluut het besparingsverhaal, bewaakte integendeel de koopkracht van haar burgers en investeerde op een betekenisvolle manier. Het land staat er nu zoveel beter voor dan landen met dezelfde economische parameters als Spanje en Italië. 

DeWereldMorgen: Actie ABVV voor meer koopkracht en voor gelijkheid

Wat zijn de belangrijkste eisen van het ABVV?
– de verhoging van het minimumloon naar 14 euro per uur (of 2.300 euro per maand)
– de verhoging van de minimumpensioenen naar 1.500 euro netto per maand
– de optrekking van de minimumuitkeringen tot 10% boven de armoedegrens
– een eerlijker model van herverdeling van de rijkdom via een ingrijpende belastinghervorming
– de garantie van een aantal mechanismen die zorgen voor een rechtvaardige loonevolutie (index en barema’s)
– een herziening van de loonwet (wet van ’96) zodanig dat onze lonen terug op een meer correcte manier kunnen stijgen
– een juiste herfinanciering van de openbare diensten en van de sociale zekerheid

Wat denk je van die eisen? Zijn die redelijk? 

 

DEEL 2

Bezint eer ge begint

‘De vaardigheid om een waarom-vraag te bedenken of te stellen, zouden we moeten verder stimuleren in ons onderwijs’, stelt filosofe Anya Topolski op MO*. In de plaats van een blind geloof te hebben in partijprogramma’s, of vertrouwen te hebben in stemtesten allerhande, pleit Topolski voor een ‘filosofische stemwijzer’, waarbij je, zoals Socrates, kritisch nadenkt en vragen stelt die buiten de lijntjes kleuren. 

Socrates (Athene ± 469 v.T. – ± 399 v.T.) (CC BY-SA 2.0) Quinn Dombrowski

 

Kunstenaars zijn scharrelaars

Het is nagenoeg afwezig in de verkiezingscampagne, en we staan er zelden bij stil, maar kunst en cultuur maken wezenlijk deel uit van onze samenleving. Waarom zouden we anders een minister van Cultuur hebben? Bovendien is de kunstensector de meest rendabele van alle gesubsidieerde sectoren. Maar kunstenaars worden niet behoorlijk vergoed en moeten allerlei jobs uitvoeren om het zich te kunnen veroorloven om met kunst bezig te zijn. Dat vinden auteur Gaea Schoeters en componist Annelies Van Parys verkeerd. Daarom schreven ze op rekto:verso een brief aan de nieuwe minister van Cultuur. 

© Annelies Van Parys

 

Artikels en discussiepunten

MO*: Een filosofische stemwijzer

De filosofische stemwijzer van Anya Topolski zou niet bestaan uit algoritmes of specifieke antwoorden. Waar zou die dan wel uit bestaan?
De filosofische stemwijzer zou bestaan uit open vragen. Ik wil mensen eerst laten nadenken over waar politiek om draait, over wat van belang is in onze politieke gemeenschap, over hoe verschillende issues met elkaar verbonden zijn. De filosofische stemwijzer zou u achter moeten laten met meer vragen dan u voordien had, meer verlangen om te discussiëren met anderen, en bovenal moet hij u aansporen na te denken. (Ja, dat betekent ook dat het u achter kan laten met meer hoofdpijn.)

Een van de eerste vragen die Topolski zou stellen, is om je in te beelden dat je een andere persoon bent, en te bekijken of je nog hetzelfde leven zou hebben. Denk je dat dit een nuttig rollenspel kan zijn? Zou je daardoor meer begrip kunnen krijgen voor een ander? En denk je dat begrip voor een ander nuttig zou zijn in de politiek? 

Waarom vindt Anya Topolski het problematisch dat politiek partijen doen alsof vraagstukken los van elkaar staan? 
Het is cruciaal om in te zien hoe migratiebeleid samenhangt met zowel klimaatbeleid als onderwijs en vraagstukken rondom inclusie en racisme.

Zou jij, mocht je al mogen, vertellen op wie je zou stemmen? Waarom (niet)?

rekto:verso: Beste toekomstige Minister van Cultuur

Wist je dat slechts één kunstenaar op tien kan leven van de kunst? Heb je daar ooit al bij stilgestaan als je muziek downloadt, een boek leest, of naar theater of een museum gaat? 

Elke specifieke kunstendiscipline kent zijn eigen problemen. Wat zijn die zoal?
Scheppende kunstenaars (schrijvers, beeldende kunstenaars, componisten) ontberen elke vorm van sociale bescherming, podiumkunstenaars en muzikanten lijden onder misbruik van KVR-regeling, ervaren muzikanten en acteurs met jarenlange ervaring worden gedwongen aan uitbuitingstarieven te spelen, de letteren kennen geen maakloon voor fictie, etc.
Waarom blijven veel artiesten voor een hongerloon werken? 
Uit liefde voor hun vak, omdat ze geen keuze hebben of omdat ze hopen dat de zichtbaarheid nieuwe deuren zal openen. Die helaas vaak leiden tot prestigieuzere, maar even slecht betaalde jobs, want de onderbetaling komt op alle niveaus voor.
Wat suggereren Gaea en Annelies aan de toekomstige minister als een van de mogelijke oplossingen tegen de uitbuiting van kunstenaars? 
Een Fair Pay Label, dat festivals, cultuurtempels en productiehuizen kunnen ondertekenen om aan te geven dat zij hun artiesten wel fatsoenlijk vergoeden; wie dat charter niet onderschrijft, komt niet langer in aanmerking voor subsidie. Want uitbuiting met overheidssteun, dat kan toch niet. En tegelijkertijd moet de overheid zich dan ook engageren om daarvoor de budgetten te voorzien.
Fair Trade voor kunst, zeg maar, zodat we van de lageloonmentaliteit afraken en u niet langer de minister bent van de grootste sweatshop van het land.

Extra lees- en luistervoer:

Als een van de weinige media buigt StampMedia zich over de Europese Parlementsverkiezingen. Deze week verschijnen hier vier interviews met jonge kandidaten voor Europa, volgende week nog eens vier.
Beluister ook deze podcast op MO*, een gesprek met Jean-Pascal van Ypersele en Leo Van Broeck over het klimaatrapport dat het Panel voor klimaat en duurzaamheid schreef op vraag van Youth for Climate en niet toevallig twee weken voor de verkiezingen wordt voorgesteld.

Hier vind je het opdrachtenblad als Word-document en als PDF-bestand. 

Hier vind je meer informatie over Media.21

Brussel-Noord
Europa in zwaar weer


Aanmelden

Meld je aan om een week lang gratis kranten en magazines in de klas te ontvangen of om de status van je bestelling te volgen.

Heb je nog geen account? Dan moet je eerst registreren.

Let op: De themadossiers en het lesmateriaal op de website van Nieuws in de Klas kan je zo gebruiken.

 

Wachtwoord vergeten?

Wachtwoord herstellen

Vul je e-mailadres in. We sturen je een mail met instructies om je wachtwoord te wijzigen.

 

Aanmelden

Subscribe to our mailing list

* indicates required

Nieuws in de Klas gebruikt deze informatie enkel om je op de hoogte te brengen van activiteiten, weetjes en trends uit de sector en van onze organisatie. Vink hieronder 'nieuwsberichten' aan als je op de hoogte wil blijven:

Je kan op elk moment jouw gegevens verwijderen door op de link 'Abonnement opzeggen' te klikken onderaan elke e-mail die je van ons ontvangt, of te mailen naar info@nieuwsindeklas.be. Bezoek onze website voor meer informatie over onze privacyverklaring. Door hieronder te klikken, stem je ermee in dat wij jouw gegevens mogen verwerken in overeenstemming met deze voorwaarden.

We gebruiken MailChimp als ons marketingplatform. Door hieronder te klikken om u te abonneren, erkent u dat uw informatie zal worden overgebracht naar MailChimp voor verwerking. Lees hier meer over de privacypraktijken van MailChimp.