Vrouwen tonen kracht en ondernemingszin
Ook al worden ze nog steeds ongelijk behandeld
11 maart 2020
*** (De verklaring voor de sterretjes vind je hier.)
Afgelopen zondag, 8 maart, werd voor de honderdennegende keer Internationale Vrouwendag gehouden. In dit themadossier belichten we sterke, creatieve, en ondernemende vrouwen die ondanks de nog steeds structurele ongelijkheid, racisme, en al dan niet lichamelijke vooroordelen, hun plaats in de maatschappij opeisen.
Omdat wij graag weten wat jullie denken over de themadossiers, zodat we waar nodig kunnen aanpassen en verbeteren, vragen we jullie om dit beoordelingsformulier in te vullen. Alvast hartelijk dank!
Ondernemende vrouwelijke nieuwkomers
Sinds 2013 komen er jaarlijks 10.000 vrouwelijke zelfstandigen bij. Dat zegt de Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO) op Apache. Maar ook heel wat vrouwelijke nieuwkomers (migranten en vluchtelingen) wagen zich aan het ondernemerschap. Kobri Hassani uit Iran, die een eigen naaiatelier in Hasselt heeft, en Maryna Mai, die binnenkort een winkel met Indonesische producten opent in Antwerpen, zijn daar slechts twee voorbeelden van. Beiden worden ze ondersteund door Project AZO! dat nieuwkomers helpt bij de opstart van een eigen onderneming.
‘Djette’ Rokia Bamba valt niet in een hokje te plaatsen
Het is een samensmelting van ‘dj’ en ‘suffragette’, vertelt Rokia Bamba over het woord ‘djette’ aan Elien Spillebeen van MO*. De suffragettes vochten in het begin van de 20ste eeuw voor het vrouwenstemrecht. Rokia wil op haar manier ook het pad effenen voor andere vrouwen. Als zwarte vrouw vormt ze het onderwerp van dubbele discriminatie, maar dat heeft haar niet tegengehouden om na haar 40ste te beginnen dj’en. Daarmee wil ze andere (zwarte) vrouwen inspireren om hun dromen te volgen.
Zelfliefde, veel meer zelfliefde
Joanna Aleksandra Rak heeft het niet onder de markt gehad, zegt ze aan Kilien Natens van StampMedia. Uitbuiting, aanranding, zelfmoordpogingen, depressies, een zieke moeder die ze mee moet onderhouden. En dan nog eens een niet alledaags uiterlijk voor een vrouw. Mannelijk, met brede schouders door de sport. Moeilijk had ze het daarmee, maar door zichzelf stilaan liever te beginnen zien, is ze daar nu voorbij. Ze houdt van zichzelf, én van haar lichaam, en wil die body positivity overdragen op anderen, o.a. door haar kunstproject Femmeniste.
Little Women
In 1868 kwam het boek Little Women van Louisa May Alcott uit. Het boek wordt tot vandaag nog steeds gelezen aan Amerikaanse scholen omwille van thema’s als onafhankelijkheid, creativiteit en eenzaamheid, tot individualiteit en (een gebrek aan) keuzemogelijkheden voor vrouwen. In de loop der jaren zijn er meerdere verfilmingen van gemaakt, maar de film van Greta Gerwig die begin februari hier in de zalen kwam, is eerder uitzonderlijk van aanpak door het benadrukken van die thema’s, zegt Fien Meynendonckx op rekto:verso. Toch kon Gerwig er geen Oscar mee winnen. Een film gemaakt door een vrouw, van een boek geschreven door een vrouw, over het leven van vier jonge vrouwen, was voor de grotendeels mannelijke Academy enkele bruggen te ver.
Vragen en discussiepunten
Apache: Vrouwelijke nieuwkomers beginnen vaker eigen bedrijf
Voor de meisjes: zien jullie zelf wat in het ondernemerschap? Zou je zelfstandig kunnen/durven worden?
MO*: DJ Rokia Bamba: muziek is een wapen, de dansvloer een strijdperk
Dertig jaar geleden kwam Rokia te weinig buiten. Het was een leerkracht die haar erop uitstuurde om de wereld te leren kennen en haar vroeg er verslag van uit te brengen op de lokale radio. Heb je ook zo’n leerkracht (gehad) die je buiten de school om aanmoedigde om dingen te leren kennen?
Kennen jullie vrouwelijke dj’s? En vind je het belangrijk om zowel naar vrouwelijke als mannelijke dj’s of muzikanten te luisteren?
Rokia zegt een paar keer dat ze onderwerp is van dubbele discriminatie, want ze is vrouw en zwart. Voor de gekleurde meisjes: voelen jullie dat ook? Hoe gaan jullie daarmee om?
Rokia zegt dat ze meerdere identiteiten heeft, dat ze zich niet laat dicteren wat zij is, dat zij niet in hokjes te duwen valt. Wat betekent ‘identiteit’ voor jullie (zowel meisjes als jongens, gekleurd of niet)?
Wat vind je van het activisme van Rokia als dj? Is dat nuttig, of dient muziek alleen om te dansen en te feesten?
StampMedia: “Ik ben niet mannelijk of lelijk. Ik ben sterk. Daarvoor hoef ik me niet te excuseren.”
De belangrijkste boodschap die Joanna Aleksandra Rak probeert mee te geven, is om jezelf graag te zien, van jezelf te houden, precies zoals je bent. Hou jij van jezelf?
Joanna werd als tiener gepest, in het echt en via sociale media. Later opnieuw, door dertigers zelfs. Gewoon omdat ze niet beantwoordde aan hoe een meisje er hoort uit te zien. Zijn er meisjes die dat ook hebben meegemaakt, of meemaken? Zijn er jongens die dat doen?
rekto:verso: Little Women verzamelt de woede van generaties vrouwen
Het leven van vrouwen leek altijd ‘onbelangrijker’. Het speelde zich niet af in publieke velden zoals politiek, oorlogsvoering, sportwedstrijden of wetenschap maar binnenshuis. Maar dat ‘kleinere’ is niet minder interessant: de aspiraties van vrouwen, hun wens om uit te blinken, zijn ook daar aanwezig. De grotendeels mannelijke Academy, de organisatie die de Oscars uitreikt, gedraagt zich eigenlijk als een hedendaagse Mr. Dashwood. Ze nemen films van vrouwen niet in overweging, omdat ze denken dat deze enkel voor hun dochters bedoeld zijn. Terwijl die films even universeel zijn, en menselijke emoties en ambities behandelen.